بسیاری از هم میهنان، در نوشتن واژه ی «ایلام» و «عیلام‌» دچار دودلی می شوند و گروهی دیگر از خود می پرسند، چه جدایی میان «ایلام‌» و «عیلام» است. اگر هر دو یکی هستند، چرا یکی را با ‌«ع‌» و دیگری را با ‌«الف‌» می نویسند و اگر نیستند هر یک از این دو، چه پیشینه ای دارند.
باید گفت که هم اکنون در جنوب باختری کشورمان، شهر و استانی به نام ‌«ایلام» هست و استان ایلام کنونی که با استان های کرمانشاه، خوزستان، همدان وکردستان همسایه است، بخشی از سرزمین بزرگ و باستانی «ایلام کهن» بوده که آن را این روزها با «ع» می نویسند.
عیلا‌م» دارای پیشینه ای بسیار درخشان درتارخ کهن جهان است. ولی رفته رفته این سرزمین رو به ناتوانی و جدا جدا شدن گذارد تا اینکه بدست‌ «آشوربانی پال» از میان رفت و ایلام امروزی بخشی از «عیلام» کهن است . به همین انگیزه، در جای جای آن بازمانده های باستانی فراوافی یافت می شوندکه کهنگی آنها به دوران ساسانی می رسد . همچنین در ‌«دهلران، درّه شهر، تاق فرهاد و شیرین» در میانه ی راه سومار و ایوان (شکارگاه بهرام چوبین) دیده می شود و هنوز هم یافته های باستانی در آنجا بدست می آید. واژه ی «عیلام» (ایلام) درکتاب تورات و سنگ نوشته های بابلی، به سراسر خوزستان گفته می شد.
بابلی ها، بخش کوهستانی خاور کشورشان را «اِلامتو» ، یا «اِلام » می نامیدند به معنای «کوهستان‌» و یا «جای سرزدن خورشید» (که همان خاور یا مشرق است) . همین واژه به زبان یونانی رفت و ‌«الیمائیس» گفته شدکه ریشه ی همه ی این واژه ها «آشوری‌» است.
بر این پایه گروهی از واژه شناسان ‌«ایلام‌» یا «عیلام‌» را واژه ی سامی می دانند به معنای‌ «سرزمین کوهستانی‌».
ولی در زبان و در زمان هخامنشیان، پارس ها این بخش (یا این کشور) را ‌«هووِج‌» یا ‌«خووِج» می نامیدند.
در این میانه، برخی از جغرافی دانان و تاریخ نویسان، واژه ‌ «ایلا‌م» را گرفته شده از نام ‌«عیلام پسر سام پسر نوح پیامبر» می دانند که چندان درست نمی نماید.

بر این پایه باید گفت: نوشتارهای ‌«عیلام» و «ایلا‌م» هر دو درست است ولی برای شناخت و جدا کردن استان کنونی «ایلام‌» از سرزمین بزرگ کهن ‌«عیلام» بهتر است این استان ر‌ا «ایلام» و آن سرزمین را «عیلام» بنویسیم. هر چندکه ایلام کنونی، بازمانده ی ‌«عیلام‌» کهن است.

برگرفته از کتاب : در ژرفای واژه ها اثر دکتر ناصر انقطاع