هر کدام از ما به عنوان یک ایرانی، حق داریم کهن ترین نسخه شاهنامه را با چشم خودمان ببینیم و ورق بزنیم . گرچه این نسخه هم اکنون در کتابخانه ملی فلورانس ایتالیا نگهداری می شود اما مسئولان این کتابخانه امکان دیدن آن را برای صاحبان اصلی اش یعنی ایرانی ها فراهم کرده اند.
سالیانی دراز، مسئولان کتابخانه ملی بریتانیا به خود می بالیدند که آن نسخه خطی محفوظ از شاهنامه به تاریخ 675 هجری شمسی ، کهن ترین نسخه موجود این کتاب است اما در سال 1978 میلادی، آنجلو پیه مونتسه ، پژوهشگر ایران شناس ایتالیایی، اعلام کرد جهان، نسخه ای کهن تر از آن را هم که مربوط به 200 سال پس از سرایش شاهنامه است، همچون رازی مگوی در طول سال ها،در قلبش پنهان کرده است.
حقایق گاهی جلوی چشم مان هستند و ما آنها را نمی بینیم ، پیه مونتسه اما ، به اطرافش بهتر از دیگران نگاه می کرد . او برای کشف این کتاب ، راه دور نرفت ؛ آن را از پستوی خانه ای تاریخی و مرموز در شهرستانی از ایران یا کلکسیون میلیاردری اهل خرید عتیقه در کشوری دور، پیدا نکرد بلکه میان هزاران کتاب عتیقه دیگر در کتابخانه فلورانس چرخید و چرخید تا چشمش به جمال نسخه ای کهن تر از شاهنامه ای که بریتانیایی ها در اختیار داشتند ، روشن شد .
اما چندی نگذشت که شیرینی این کشف را تلخی نیمه بودن کتاب، برایش کم کرد و او دو سال بعد در مقاله ای شرح داد که کهن ترین نسخه شاهنامه ، فقط تا پایان پادشاهی کیخسرو را در بر دارد .
هنوز هم مشخص نیست نیمه دیگر کهن ترین نسخه شاهنامه ، در کدام کتابخانه جهان ، چون مسافری غریب ، به حال خود رها شده است و آیا امید هست ایران شناسی دیگر ، روزی آن را ورق بزند و مژده بدهد که تکه ای از تاریخ ما را هزاران کیلومتر دورتر از ایران مان ، پیدا کرده است ؟
به هر حال فردوسی طوسی ، سراینده این شاهکار ، جزو معدود شاعران کهن ایرانی است که هنوز کشورهای همسایه موفق نشده اند او را به نام خودشان، ثبت و ضبط کنند !