بررسی واژه های « بایگ , خزانه , بانک و انبار»
واژه «بانک» یک
واژه لاتین است که ریشه ی یونانی دارد. در دوران کهن، در شهرهای گوناگون برخی ازکشورها، بازارهای ماهانه یا سالانه برگذار می شد و دارندگان کالاها و سوداگران از شهرهای دور و نزدیک به آنجا می آمدند، تا کالاهای نیازی خود را با یکدیگر داد و ستد کنند و چون اینان پول های یکدیگر را نمی شناختند و نمی پذیرفتند ، کسانی که پول شناس بودند، درکنار بازار، بر روی «نیمکتی» که به آن
Banko یا
Banco می گفتند، می نشستند و این پول ها را با یکدیگر جابحا می کردند و گهگاه خود برمی داشتند و رسیدی به دهنده پول می دادند که با آن «رسید» می توانست چیزی دیگر بخرد. (همان کاری که امروز «پول شناسان» (صرافان) انجام می دهند) پس معنای راستین
واژه ی
Banco یعنی «نیمکت».
این کار رفته رفته گسترش یافت و پایه های بانک های امروزی گذارده شد. هنوز هم در ایتالیا و یونان و اسپانیا، به «بانک» , «بانکو» می گویند یعنی «نیمکت».
واژه ی «خزانه» نیز تازی است و
پارسی آن «انبار» است.
ولی در
زبان پارسی، ما
واژه ای داریم که درست بر آورنده معنای بانک های امروزی است و درخور نگرش آنکه درنوشتارکنونی ما، همانند
واژه ی «بانک» نوشته می شود و آن
واژه ی «بایگ» است.
«بایگ» یعنی خزانه، انبار و جایی که کالا و چیزهای بهادار (چه نوشتاری و چه زرینه ای و سیمینه ای) نگهداری می شود و در سازمان های دولتی نیز بخشی داریم به نام بایگانی» و سرپرست آن را «بایگان» یا «بایگ دار» می گویند.
راستی چرا واژه ی «بایگ» را جانشین واژه ی «بانک» نکنیم؟
اکنون که سخن از «بانک» و «بایگ» و «بانکداری» است، باید بیفزایم که
واژه ی «چک» نیزکه در
زبان فرانسه بکارمی رود، هم در
زبان انگلیسی و هم در دیگر
زبان های آریایی ، ریشه ی
پارسی دارد .
برگرفته از کتاب : در ژرفای
واژه ها اثر دکتر ناصر انقطاع