تالار میدوری

درگفتار امروزی ما پارسی زبانان واژه ای روا است به نام «پرتغال» که آن را، هم به گونه ی ‌«پرتقال» می نویسند و هم به گونه ی ‌«پرتغال‌».
‌«پرتقال‌» نام میوه ای است از تیره ی نارنج ها که میوه ای است خوشمزه، اندکی ترش و گهگاه شیرین که بیشتردر شمال ایران، درکرانه های دریای مازندران پرورده می شود. از سوی دیگر «پرتقال» نام کشوری است، در باختر اروپا که نام آن به زبان لاتین Portugal است.
نام کهن این کشور‌ «لوزی تانی» Lusitani بود و کلانشهر آن «لیسبون‌» که در برخی از نوشته های کهن اسلامی آن را ‌«لشبرنه‌» نوشته اند.
نکته ی درخور نگرش آن است که ایرانیان از هنگامی که سربازان آن کشور در سال 1030 هجری قمری به جزیره ‌«قشم» تاختند و امام قلی خان بیگلربیگی فارس با آنان درگیر شد تا زمان قاجاریان این سرزمین را گاه ‌«پرتگال» وگاه «پُرتگیس‌» می نامیدند. در ‌«غیاث اللغات» ودر «جنگنامه کِشم‌» (قشم!) به واژه ی «پرتگال» برمی خوریم که خواست نویسنده و چامه سرا همین کشوری است که امروز به نادرست‌ «پرتغال» گفته و نوشته می شود.
بدبختانه در دوران قاجاریان بسیاری از نویسندگان می کوشیدند بجای بند واژه ی ‌«گ» از بند واژه ی ‌«ق» و «غ‌» درگفتار و نوشتار خود سود ببرند.

بدین گونه که: تلگراف را تلغراف فونوگراف را فونوغراف دموکرات را ذیمقراط!! کارابین را قرابینه! کارانتن را . قرنطینه پرتگال را پرتقال و... و... و...گفتند و نوشتند.

هوده آن شدکه دو واژه ی «پرتقال‌» در زبان ما، روا شدکه هیچ وابستگی به یکدیگر نداشتند. یکی نام میوه ای بود و دیگری نام کشوری.

به دید نویسنده می باید نام آن میوه ی خوشمزه را با «غ» به گونه ی ‌«پرتغال» نوشت و نام آن کشور اروپایی را «پرتگا‌ل» گفت. همان گونه که پدران ما ازچهارسد سال پیش تا دویست سال پیش ‌«پرتگال» می گفتند.

برگرفته از کتاب : در ژرفای واژه ها اثر دکتر ناصر انقطاع